η φωνή σου

η στήλη μας

Αλέξανδρος ο Μέγας

Alexander der Grosse

 DIAGORAS

ΔΙΑΓΟΡΑΣ
 ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
 

ΤΡΙΚΑΛΙΝΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2002-2003 - ΠΟΔΤ
Βαρούσι
Γράφει ο συμπολίτης Φασούλας Βάιος, 14.11.2003

Αγαπητοί συμπολίτες τρικαλινοί. Την αφορμή γι' αυτή την επιστολή μου την έδωσε το «Τρικαλινό Ημερολόγιο» και σκοπός της δεν είναι η αυτοπροβολή μου ή κριτική μου, αλλά μια μικρή αναφορά στο Βαρούσι και στον Πολιτισμό απ' τη δική μου σκοπιά.

Το περασμένο καλοκαίρι, 18.08.2003, είχα τη χαρά και την τιμή να δεχτώ το καλαίσθητο και πλούσιο από κάθε άποψη κειμένων και φωτογραφικού υλικού «Τρικαλινό Ημερολόγιο 2002-2003» και γι' αυτή την ευγενή χειρονομία από αυτή τη θέση ευχαριστώ θερμά τον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Τρικκαίων καθώς και τον 'Αρχοντα της πόλης μας, που είχε την επίσης ευγενή καλοσύνη να το υπογράψει ως τιμητική προσφορά. Επίσης θερμά ευχαριστώ και την επιτροπή που έδωσε την ευκαιρία συμμετοχής στον γράφοντα σ' αυτό το αριστούργημα, που με τιμά πάρα πολύ.

Στην πληθώρα των άψογων κειμένων με αναφορές πάνω σε ποικίλα θέματα όπως, Πολιτισμό, Ιστορία, Ορθοδοξία, κλπ (496 σελίδων) που αφορούν το Νομό και την πόλη μας, επιθυμώ να συγχαρώ όλους που με τα πετράδια τους συνέβαλλαν σ' αυτό το «Ημερολόγιο» που τιμά όλους τους συμπολίτες του Νομού μας.

Ως συμπολίτης αυτής της όμορφα στολισμένης με πολιτιστικές και ιστορικές περγαμηνές πόλη, με συγκίνηση και άλλα μπερδεμένα συναισθήματα, στάθηκα και στο Βαρούσι, όπου είναι η γειτονιά μου, το σπίτι μου, το 4^ο δημοτικό σχολείο που έμαθα τα πρώτα και μοναδικά γράμματα, κάτι λίγοι συγγενείς που ακόμα μένουν εκεί και μετρημένοι γείτονες ή παλιοί φίλοι.

Μια γειτονιά, άγνωστη για πολλούς τρικαλινούς και περιθωριοποιημένη και σήμερα, μετά το προεδρικό διάταγμα του 1979 που καθιερώθηκε ως συνοικία διατηρητέα-παραδοσιακή, γνωστή.

Βέβαιο είναι ότι πολλά μπορεί να γράψει κανείς για το Βαρούσι και τη συγκεκριμένη γειτονιά του, όπως θα δείτε πιο κάτω. Μετά τις πρώτες δυο (2) βδομάδες της ζωής μου, χάρη στον πικρό εμφύλιο σπαραγμό, «μετανάστευσα» σ' αυτή τη γειτονιά, εκεί έζησα τα παιδικά μου χρόνια μεγαλώνοντας, υιοθετημένος πλέον, σε ένα υπέροχο κι ανθρώπινο, άτεκνο ζευγάρι μέχρι το 1970. Από τότε μέχρι σήμερα ζω και εργάζομαι στη Γερμανία. Οι δεκαετίες απουσίας μου από τη γενέτειρά μου, όχι μόνο δεν μείωσαν τον «έρωτά» μου για την πόλη μου αλλά απεναντίας τον δυνάμωσαν.

Η γειτονιά μου βρίσκεται ανάμεσα από Αγία Μαρίνα και Αγία Παρασκευή, γύρω από ένα σταυροδρόμι, στο παλιό υδραγωγείο -όσοι θυμούνται- κάτω από το φρούριο και κάτω από την Αγία Μαρίνα. Με άλλα λόγια στο σημερινό Βαρούσι, που αναμφισβήτητα αποτελεί μέρος της «Πολιτιστικής μας ταυτότητας», όπως στο κείμενο του σωστά χαρακτηρίζει ο κ. Γεώργιος Κλειδωνόπουλος στο «Τρικαλινό Ημερολόγιο».

Αν και βρίσκομαι μακριά της, η γειτονιά μου αποτέλεσε για μένα Πολιτιστικό «ορμητήριο» και αέναο φάρο. Κάθε καλντερίμι της, κάθε αυλή και σπίτι δίπατο ή χαμόσπιτο, κάθε γωνιά της και κάθε άνθρωπος μέσω των αναμνήσεων και γοερών νοσταλγιών, αυτός ο φάρος δεν έπαψε στιγμή να φωτίζει τα μισερά σκοτάδια της ξενιτιάς.

Έτσι κάποια στιγμή θεωρώντας υποχρέωσή μου τόλμησα να κάνω την αναφορά μου καταθέτοντας ό,τι είχα απ' αυτή τη γειτονιά, που είναι δική σου, δική του και δική μου, δηλ. ένα μέρος της ζωής της σε ένα βιβλίο μου: «Στο σταυροδρόμι της γειτονιάς», το οποίο, δυστυχώς, έμεινε στην αφάνεια απ' την αδιαφορία και των συμπολιτών και των τοπικών αρχών.

Αυτό αποτελεί για μένα ένα δείγμα αγάπης αλλά και ένα ελάχιστο φόρο τιμής για όλους εκείνους, που έζησα και ανατράφηκα ανάμεσά τους και που χάρη σ' αυτούς απόκτησα τα λιτά μου πολιτιστικά εφόδια έτσι ώστε να μπορώ σήμερα και να ομιλώ και να διεκδικώ συλλογικά οφέλη. Διότι ο πολιτισμός δεν είναι μόνο να τον επικαλούμαστε αλλά και να τον υπηρετούμε στην πράξη.

Στο Βαρούσι «κατά τα σκληρά χρόνια της σκλαβιάς, καταφέρνουν να διατηρήσουν τη γλώσσα, τα ήθη, τα έθιμα την πίστη και τα ιδεώδη της φυλής, δηλ. με δυο λόγια την Εθνική μας συνείδηση»... (Γεώργιος Κλειδωνόπουλος)

Στο Βαρούσι οι παππούδες μας πάλεψαν και τραγούδησαν τη λευτεριά, την αγάπη και την ανθρωπιά. Ας μου επιτραπεί να παραθέσω σύντομα αποσπάσματα από το «Στο σταυροδρόμι της γειτονιάς» που ζωντάνεψε μνήμες και πρόσφερε ψυχική ανάταση

«Τρέξτε γοργά λεβέντες μου απ' τα βουνά της Πίνδου,

βγάλτε φτερά του αϊτού, του ελαφιού τα πόδια,

φέρτε μαζί με την τιμή, τη λευτεριά, τη δόξα,

τις άσπρες φουστανέλες σας, τσαρούχια και σελάχια...

Περνάτε απ' τις ψηλές κορφές, το άντρο του Τζαβέλα πο' χει λαβωματιά,

κι απ' τ' άλλο πουν' στη φαραγγιά, σταλιάζ' την Μπουμπουλίνα,

και τ' άλλο που' ναι αντίπερα μ' όλους τους Αγραφιώτες,

κοσιέψτε στο Νικηταρά, περνάτε κι απ' το Διάκο...

Τραβάτε ακόμα πιο μακριά κράξτε και τον Ανδρούτσο,

και πέρα απ' τα κατσάβραχα Βλάχους και Αρβανίτες,

μαζώξτε του Σαρακηνούς που χάθηκαν ωρέ κι ούλους του Ηπειρώτες,

κατσαβραχιώτες, ανίκητοι αετοί, να' ρθει κι ο Κατσαντώνης...

Γιομόστε τα σελάχια σας με βόλια και μπιστόλια,

φέρτε τα γιαταγάνια σας και να 'ναι τροχισμένα,

κι ούλα τα καριοφίλια σας αγκλίτσες και μαγκούρια,

και παν απ' όλα σαν θεριά, κράξτε μωρέ, Αέρα..!

Γι' αυτό σας κράζω δυνατά κι ούλους σας προστάζω,

ούλοι να μαζωχτούμε και σύναξη να κάνουμε ετούτη τη στιγμή,

καπεταναίοι κι Αρχηγοί κι ούλοι οι δεσποτάδες,

ευχή να δώκουμε τρανή κι αγρήγορα να φτάσουν ούλα τα παλικάρια...

Μπας κι σκιαχτεί ο άτιμος πριν τον χαλάσ' ο Ανδρούτσος,

μέχρι να φτάσει ο καιρός που τόσο λαχταρούμε,

ούλοι απ' άκρη σ' άκρη και σ' ούλες τις μεριές,

να βάλει ο Θεός κι η Παναγιά το χέρι τους η λευτεριά να 'ρθει..!

Και τον έρωτα τον τραγούδησαν οι παππούδες μας:

«Περνώ απ' την πόρτα σου πρωί περνώ και δειλινό, / σε βλέπω πάντα μοναχή να χάνεσαι στον κήπο,

να παίζεις με τριαντάφυλλα να χαίρεσαι τους κρίνους, να τραγουδάς σαν πέρδικα που σ' έχουν στο κλουβί... Ωχού! μανούλα μου γλυκιά μου φεύγει αναστέναγμα,

καημός ανάβει μέσα μου σαν βλέπω πως κοιτάς, / στο κρινοδαχτυλάκι σου βέρα βαριά φοράς,

και δείχνουν τα ματάκια σου πως άλλον αγαπάς...

Περνώ απ' τα μέρη τ' αψηλά και ωχ! μου πιάστηκ' η ανάπνα,

σαν ξεμυτάς κάθε πουρνό και αχ! μου φεύγει η λαλιά,

και τα πουλιά μαράθηκαν κι αυτά πανάθεμά τα,

και μένω τώρα μαναχός και αχ! και ωχ! να σε τηρώ στα μάτια...

Κι η μυρουδιά πανάθεμα κι ωχ! ωχ! που βγάζουν τα μαλλιά,

μ' αμέθησαν με ζάλισαν, με κάναν σαν ζουρλό,

ένα αστήριγμα κι εγώ και αχ! μανούλα γυρεύω για να βρω,

μην να απρουλάβου ο δύστυχος και αχ! πάθου κάνα κακό...

Και να που 'χεις φιλότιμο, χαμογελάς και μου 'ρθε συφορά,

χέρι μ' απλώνεις της καρδιάς, μου λες να σηκωθώ,

κι εγώ πανάθεμα την ώρα και στιγμή, να τρέμω σαν πουλί,

μα εσύ ανάρια μου μιλάς και αχ! και ωχ! ωχ! στα χείλη με φιλάς...

Το Βαρούσι, εκτός από τις προαναφερόμενες πολιτιστικές δραστηριότητες, που αξιέπαινα παρουσιάζει ο Π. Σ. «ΤΟ ΒΑΡΟΥΣΙ» και του αξίζουν θερμά συγχαρητήρια, έδωσε και άλλες, ίσως αφώτιστες, διαστάσεις κοινωνικού περιεχομένου:

«Όσο σκληρή και να είναι, έχει τα καλά κρυφά σημάδια της που πρέπει να τα ψάξεις. Να αφήνεις την ευγένεια στην ελευθερία εκείνη που η ίδια καθορίζει, στα βαθιά και άγνωστα γρανάζια της ψυχής, χωρίς να τα φροντίζεις ή να τα υπαγορεύεις. Αν προσπαθήσεις να αλλάξεις το χαραχτήρα της ζωής, θα δεις την άβυσσο μπροστά σου. Η γειτονιά με σημαία την αγάπη στα πρόσωπα των ανθρώπων της, την Καλημέρα του Θεού και με μια αόρατη ασπίδα να σκεπάζει τη γύμνια, ξεπέρασε πολλά πράγματα και μέσα σ' αυτά, πολλά που άφησε ο πόλεμος. Για να επισφραγιστεί η μεγαλοπρέπειά της, τόσο με την τυφλή που αχτινοβολούσε και έβλεπε ό,τι ο ήλιος δεν έβλεπε, όσο και όταν σε κάθε δεύτερο σπίτι, οι άνθρωποι μεγάλωναν κι από ένα έως δύο ορφανά παιδιά. Αυτά και άλλα πολλά η γειτονιά τα είχε όλα εξουδετερώσει και κλείσει στα βρώμικα συρτάρια της λάσπης, που η κοινωνία έπλασε. Για εκείνο που νοιάστηκε η γειτονιά, ήταν πως να αρχίσει να σκαλίζει, αρχιτεκτονικά και με χρυσά γράμματα κάτω απ' τα ταπεινωμένα τους κορμιά, τ' αχνάρια της περηφάνιας και της αξιοπρέπειας, της τιμής και της ανθρωπιάς»

Κλείνοντας, όλη αυτή η κληρονομιά με κράτησε δεμένο στη γειτονιά μου και παρόλο που δεν είναι είχα καμιά σπουδαία περιουσιακή κληρονομιά, καθότι οι γονείς μου φτωχαδάκια, μια κάμαρη μου άφησαν σε λίγα τετραγωνικά μέτρα, εκεί με τη σύζυγό μου, με κόπους χτίσαμε το δικό μας στολίδι: Ένα παραδοσιακό σπίτι. Γι' αυτό μίλησα πιο πάνω για συγκίνηση! Όμως, σήμερα, όλο το Βαρούσι έχει πολλά προβλήματα, όπως επισημαίνει και ο Πρόεδρος του Π.Σ. κ. Γ. Κλειδωνόπουλος. Φρεάτια βουλωμένα, γούρνες σε ολόκληρο το Βαρούσι, σκουπίδια, δέντρα μέσα στο δρόμο και επικίνδυνα ντουβάρια!!! (βλέπε συμβολή δρόμων Αγίας Μαρίνας -Μανδάλου) τηλεγραφόξυλα της ΔΕΗ με επικίνδυνες κλείσεις, απαράδεκτες κακοτεχνίες στους δρόμους και άλλα πολλά μεταβάλλουν το Βαρούσι σε απολίτιστη γειτονιά.

Βέβαια δεν φταίνε μόνο οι 'Αρχοντες, οι οποίοι βρίσκουν το μπελά τους από τους δημότες, αλλά φταίνε και οι ίδιοι που πολλά μπορούν να κάνουν μόνοι τους και δεν κάνουν. Σε ό,τι αφορά το σημερινό 'Αρχοντα και Πρόεδρο της ΤΕΔΚΤ κ. Μ. Ταμήλο, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω μερικές ευαισθησίες του και πιστεύω, όχι μόνο για το Βαρούσι αλλά γενικότερα για την πόλη μας, να φροντίσει και προσωπικά ώστε πολιτιστικά να αναβαθμιστεί ολόκληρη η πόλης μας.

Πολιτισμός δεν είναι μόνο να τον επικαλούμαστε αλλά και να τον υπηρετούμε στην πράξη.

Fasoulas Vaios
Ε.Ε.-Γερμανία, Νοέμβριος 2003

www.fasoulas.de
vaios@fasoulas.de 

Όταν "κοιμάσαι" άλλος γράφει ιστορία
ο μετανάστης

 Εμείς το αραχάνθος τα σκορπίδια, οι διάττοντες, επιβήτορες στη ξένη γη, μέσα στο σκοτάδι της μέρας, στ' αχνάρια του Διογένη, με τη βούληση μας, να θεμελιώσουμε την υποδομή του ελληνικού οράματος. Να βρούμε τη χαμένη μας ταυτότητα...!
Μάγειρας

 Όποιος ελέγχει το παρόν,
ελέγχει και το παρελθόν.
 Όποιος ελέγχει το παρελθόν,
"καθορίζει" το μέλλον
George Orwell

Θερμοπύλες
Κ.Καβάφης 1903

Τιμή σ' εκείνους όπου στην ζωή των
Ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες
Ποτέ απ' το χρέος μη κινούντες.
Δίκαιοι κ' ίσιοι σ' όλες των τες πράξεις.
Αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία.
Γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
Είναι πτωχοί, πάλ' εις μικρόν γενναίοι,
Πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε.
Πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
Όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
Πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος.
Κ΄ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
(θα ξεσκεπαστούνε)
ο σχολιαστής

 ΑΡΧΕΙΟ