Του Χρήστου Κηπουρού {*}

Όσο ένα συμπολιτευόμενο ή αντιπολιτευόμενο πολιτικό κόμμα στερείται ιδεών, δηλαδή επεξεργασμένης πολιτικής λογικής, τόσο τότε μοιάζει με ένα άδειο φορτηγό, χωρίς ωφέλιμο φορτίο. Με το μεικτό βαρύ να ταυτίζεται με το απόβαρο. Η ιστορία έδειξε ότι οι ιδέες χωρίς κόμματα ζουν. Όμως τα κόμματα χωρίς ιδέες δεν μπορούν. Οπότε για να επιζήσουν, καταφεύγουν σε ξένες. Αυτόχθονες για να τις καταστρέψουν και εισαγωγής για να τις εφαρμόσουν.

Με τον αέρα λοιπόν της χώρας tank φυσικού αερίου η Τουρκία, τι κάνει. Πηγαίνει στον ηλεκτρονικό πίνακα με τους ουκ ολίγους αγωγούς από τους οποίους το προμηθεύεται. Κλείνει τη Ιρανική στρόφιγγα και παζαρεύει νέα σύμβαση. Μόλις το πετύχει, κλείνει τη Ρωσική του blue stream μέχρις ότου να μειώσει και τις εκεί τιμές του αρχικού συμβολαίου. Έχοντας κατά νου ότι θα υπάρξει και νέος κύκλος μόλις αυτό καταστεί δυνατό, μετά τις αναγκαίες ποσότητες από το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν. Ας μην επεκταθώ στη στρόφιγγα της παροχής της Προύσας, προς τη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από φυσικό αέριο που βρίσκεται στην Κομοτηνή. Γιατί δεν έχει γίνει ακόμη ο αγωγός. Όταν γίνει, τότε θα τα ξαναπούμε.

Δεν ξέρω τι εθνικότητας φυσικό αέριο θα προμηθεύεται η Ελλάδα από το μεσίτη που τον βάφτισε παραγωγό. Μπορεί να είναι και κοκτέιλ. Αλλά ό,τι και να είναι, το μεν κόστος ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο θα γίνεται εδώ απλησίαστο, οπότε θα ακολουθήσει η σύναψη συμβολαίων προμήθειας τουρκικού ηλεκτρικού ρεύματος, λόγω της ανταγωνιστικότητας του τελευταίου. Το περιβόητο κόστος παραγωγής των ημεδαπών βιομηχανικών μονάδων τότε αντί να μειώνεται, θα καλπάζει. Τα λέω αυτά σε εκείνους που μιλούν για ανταγωνιστικότητα και δεν ξέρουν τι λένε. Εκτός αν μπει χέρι στις ανελαστικές δαπάνες. Στις αυξήσεις αν όχι στους ίδιους τους μισθούς των εργαζόμενων. Των οποίων οι κεντρικές αντιπροσωπεύσεις αν και όφειλαν από παλιά να συμπεριλάβουν στην παιδεία τους τέτοια ζητήματα, είχαν άλλα ενδιαφέροντα.

Μια όψη του Ελληνικού ενεργειακού γόρδιου δεσμού είναι ότι το Ρωσικό αέριο που η Ελλάδα προμηθεύεται από το εσωτερικό Βουλγαρικό δίκτυο -μια άλλη παλιά αμαρτία και αυτή- είναι κατά τι ακριβότερο από το κοκτέιλ που έλεγα, και που έχει την αιτία του στη μη τήρηση εκ μέρους της Ελλάδας των αρχικών της συμβατικών δεσμεύσεων με τη Ρωσία. Κάτι το οποίο αποτέλεσε το άλλοθι για την αγορά από την Τουρκία, με υποβολέα όσο και παράνυμφο, τις υπέρμαχες των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, Ηνωμένες Πολιτείες. Κάτι ως προς το οποίο συναινεί και προωθεί και η παρούσα Ελληνική κυβέρνηση.

Μπορεί τόσο η Ρωσία όσο η Τουρκία να υπήρξαν στο παρελθόν αυτοκρατορίες, όμως άλλο η μια, άλλο η άλλη. Η πρώτη -δεν ξέρω αν η τσίπα είναι σλαβική λέξη- ποτέ δεν θα έβαζε μέσον, όπως συστηματικά κάνει η δεύτερη, κουβαλώντας να τη στηρίξουν μέχρι και υπουργούς από τις Η.Π.Α. Και όχι μόνο αυτό αλλά που φτάνει να θυμίζει το μαθητή, που δεν αναγνωρίζει τους εξεταστές του, όταν δεν τους απειλεί και από πάνω. Και αν οι μαθητές έχουν και το ελαφρυντικό της νεαρής ηλικίας, ποιο είναι το ελαφρυντικό στην περίπτωση που συζητάμε; Γιατί οι ειρκτές ιστορικών λαών όσο των ηγετών τους, είναι λίαν επιβαρυντικά. Γιατί αν ληφθούν υπόψη έστω και ως ουδέτερα, τότε θα κριθούν και τα ίδια τα κριτήρια της Κοπεγχάγης.

Ίσως κάποιοι στο κλεινό άστυ να ξέχασαν την Ευρώπη που θα εκτείνονταν από τον Ατλαντικό έως τα Ουράλια. Ίσως να εκλογίκευσαν μέσα τους τα περί Ρωσικής μαφίας. Ίσως να μη τους άφηναν άλλοι, μακράν ευρισκόμενοι, να το κάνουν. Πάντως όλοι αυτοί είδαν στη συνέχεια ότι, ναι μεν δεν ήταν η Ελλάδα μέλος του συμβουλίου ασφαλείας του Ο.Η.Ε., όμως ένα από τα μέλη της, αν όχι περισσότερα, φέρθηκαν ως Ελλάδα, στην περίπτωση της Κύπρου. Και αυτό πότε. Μόλις τον περασμένο Απρίλιο. Όταν ο τύπος γιέσμαν των Αθηνών, πέραν των δυο αλήστου μνήμης πρωθυπουργών, συμπεριλάμβανε και ισάριθμους τουλάχιστον αρχηγούς. Κάτι για το οποίο εκκρεμεί ακόμη η αυτοκριτική όλων τους.

Κανείς εκ των εικοσιπέντε δεν θα μπορεί να διαφωνήσει, αν έστω και τώρα τεθεί το ζήτημα της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ως προς την ιστορική, γεωγραφική και φυσικά την πολιτισμική της διάσταση. Η οποία πέραν όλων αυτών, θα συμπεριλάβει επίσης την Ευρωπαϊκή πολιτική γεωοικονομία και τη γεωοικονομική Δημοκρατία. Ούτε καν ο Βρετανός πρωθυπουργός θα είχε να αντιτάξει κάτι σε όλα αυτά. Γιατί δεν είμαστε εμείς που παίρνουμε φυσικό αέριο, διαμέσου υποθαλάσσιου αγωγού που διασχίζει κατά μήκος, ολόκληρη Βαλτική θάλασσα. Γερμανία και Αγγλία παίρνουν. Μπορεί πολλά από αυτά να μη μπορούν να συζητηθούν σε ένα επίσημο ταξίδι Έλληνα πρωθυπουργού στη Ρωσία. Όμως όλοι το κάνουν. Κάτω από τη γλώσσα τους έχουν τη Γηραιά Ήπειρο και την Ε.Ε. Αυτήν έχουν ως άσσο. Αλλά είναι και θέματα για τα οποία ένα νεύμα αρκεί. Εκείνο πάντως που μπορεί να μπει καθαρά, είναι η χρήση των δυο ανενεργών για το βαλκανικό χωροταξικό, χερσαίων αγωγών φυσικού αερίου.

Μια νέα σύμβαση μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας με καινούργιο τιμολόγιο -όχι πιο ακριβό από τις διεθνείς συμβάσεις της Ευρωπαϊκής αγοράς- θα είναι προς αμοιβαίο όφελος των δυο χωρών και των οικονομιών τους. Πρώτον δεν θα αχρηστευθούν οι δυο Βαλκανικοί αγωγοί και δεύτερον η Ελληνική οικονομία μπορεί να προσδοκά σε πλείστα όσα οφέλη, από την πρόσθετη αύξηση της χρήσης του καθαρού καυσίμου. Από τα θερμοκήπια και την αγροτική οικονομία ως την ηλεκτροπαραγωγή. Και από τα νοικοκυριά ως τις βιομηχανικές μονάδες.

Αυτή είναι μια πολιτική και πολιτική γεωοικονομία που μπορούν να προωθήσουν δομικού τύπου ανταγωνιστικότητες. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την πολιτική που εφαρμόστηκε ως σήμερα. Χρειάζεται μια νέα. Αν το ένα βήμα της είναι η έναρξη της περιγραφείσας διευθέτησης του ενεργειακού, η εισαγωγή του θέματος της διεύρυνσης σε μια επόμενη σύνοδο της Ε.Ε., είναι το άλλο. Κατά τη γνώμη μου, τέτοιου τύπου στρατηγικές κινήσεις πολιτικής μπορούν να συμβάλουν να αναχθούμε σε νέο πεδίο πολιτικής γεωοικονομίας. Σε μια χώρα που μπορεί να αναπτύξει ένα πρωταγωνιστικό, ηθικά όσο πολιτικά, Ευρωπαϊκό πρόσωπο όσο πρότυπο. Αυτές δείχνουν το δρόμο. Το ίδιο σημαίνει η αρχαία ελληνική λέξη ηγεμονία: το προπορεύεσθαι, το δεικνύειν την οδόν. Πως μπορεί να αποβεί πολύμορφα επωφελής, μια επίσκεψη στη Μόσχα.

Σημειώσεις:

{1} Χρήστος Κηπουρός, Αγώνας για τη Γεωοικονομική Δημοκρατία, εκδόσεις Γόρδιος, Αθήνα 2002,

{2} ο.π. Σημειώσεις πολιτικής γεωοικονομίας, Κε. Γε. Με., ηλεκτρονική έκδοση, Θράκη 2004. Μεταξύ άλλων η εργασία είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης,

{*} Το κείμενο του πρώην Βουλευτή Έβρου γράφτηκε με αφορμή το ταξίδι του Έλληνα πρωθυπουργού στη Ρωσία.

Θράκη, 7 Δεκεμβρίου 2004,

xkipuros@otenet.gr