η φωνή σου

η στήλη μας

Αλέξανδρος ο Μέγας

Alexander der Grosse

Σκέψεις για τη Γλώσσα από τη σκοπιά της Ελληνικής Διασποράς.

Πάλι ο λόγος για την Ελληνική Γλώσσα και για όσους την αγαπούν και την υπερασπίζονται με όλα τα παράγωγά της, όπως αυτή γεννήθηκε, μεγάλωσε και απλώθηκε στα Πέρατα της Οικουμένης. Και ακόμα και γι' αυτούς που δεν την υπερασπίζονται, αλλά που κάνουν ότι «νοιάζονται» θυμίζοντας τον Ιούδα που έπαιζε με δυο χαρτιά. Ίσως για μερικούς φανούμε υπερβολικοί για το θέμα που θ' ακολουθήσει, ίσως και όχι. Κι αυτό το καταθέτουμε διότι συχνά, πυκνά ακούμε ή διαβάζουμε διάφορες απόψεις, άλλοτε θετικές και άλλοτε αρνητικές, που άπτονται με την Ελληνική Γλώσσα και με τον Ελληνικό Πολιτισμό γενικότερα. Και ίσως βρεθούν και φίλοι να μας γράψουν τις δικές τους απόψεις. Είναι κι αυτό ένας από τους στόχους του παρόντος θέματός μας.

Επίσης το θεωρούμαι και επιτακτικό και αναγκαίο αλλά και εθνική υποχρέωση οι Έλληνες πολίτες, γηγενείς και ομογενείς, να παίρνουν μέρος στα πολιτιστικά δρώμενα και με τη συμμετοχή τους να βοηθούν την προάσπιση και σωστή εκμάθηση της Γλώσσας μας και να εμποδίζουν παρεμβάσεις όταν και απ' όπου αυτές προέρχονται καταστρατηγημένες και μεθοδευμένες. Ασφαλώς για να επιτευχθεί αυτό προϋποθέτει από τη μια προσέγγιση με διάφορους φορείς και οργανισμούς και από την άλλη στα πλαίσια και στις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο, επικοινωνιακό συντονισμό ΟΛΩΝ των Ελλήνων.

Ο Ελληνισμός της Διασποράς δεκαετίες τώρα αγωνίζεται για τη διατήρηση της Ελληνικής Γλώσσας και της Πολιτιστικής του Κληρονομιάς και το αποδεικνύει καθημερινά, αλλά αυτό δε φτάνει. Στους χαλεπούς καιρούς του σήμερα, που όλα μεταβάλλονται σε ύλη, για τη διατήρηση αλλά και τη διεθνοποίηση της Γλώσσας μας ποτέ δεν είναι αργά και χρειάζονται όλοι.

Παρόλο που οι ενδιαφέρουσες εξαγγελίες από υφιστάμενα πρόσωπα και προγράμματα της Μητρόπολης, προπάντων προς τους χώρους της Διασποράς, δίνουν και παίρνουν, τα αποτελέσματα είναι πενιχρά και, όπως το έχουμε πει πολλές φορές, ο αφελληνισμός το επιβεβαιώνει.

Επί τη ευκαιρία επισημάνουμε και το ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής (αναφερόμαστε στην μεγάλη Ήπειρο ένεκα ότι εκεί υπάρχει ο μεγαλύτερος Απόδημος πληθυσμός) για την οποία πολλά γράφονται τώρα τελευταία. Μερικοί προβλέπουν ότι θα γίνει μια καουμπόικη Εκκλησία, αφού στον ορίζοντα προβάλει ως αυτόνομη και εξοπλισμένη καταστατικά, πατριαρχικά κλπ. Αναμφισβήτητα οι νέες γενιές που γεννήθηκαν στα ξένα θα πληρώσουν το τίμημα. Και οι νέοι μας, οι συνεχιστές της Ελληνικής Κληρονομιάς, των ηθών και της παράδοσης του τόπου μας καθώς και πάρα πολλά ζευγάρια μικτών γάμων, αποτελούν τους καλύτερους «πελάτες» της Εκκλησίας, τους οποίους θα «χάσει» αν επιμένει να μιλάει μόνο Ελληνικά!

Αυτό αποτελεί μια διάσταση αρνητική και ανθελληνική. Δηλαδή εκ των πραγμάτων, όπως αυτά προκύπτουν, απ' τα συμφέροντα ή και από αδυναμίες της Εκκλησίας, ενισχύονται οι ήδη υπάρχουσες εστίες αφελληνισμού. Επί πλέον θα προσθέσουμε και μια άλλη παράμετρο εξίσου αρνητική. Η εμμονή της να διατηρεί δύσκολους και ακαταλαβίστικους τίτλους Επισκόπων της Μικράς Ασίας και Βυζαντινών επαρχιών, οι μαθητές χρειάζονται μεσαιωνικό λεξικό προκειμένου να καταλάβουν τι εννοούν οι λέξεις. Από τη μια η βυζαντινολογία και από την άλλη η αγιοσύνη ανθρώπων με μακριά γενειάδα, δεν έχουν πια πέραση στη σύγχρονη κοινωνία, προπαντός στην Αμερική. Κι αυτά μεταβάλλονται σε «κίνητρα» για τα οποία τα ελληνόπουλα δεν έχουν διάθεση ν' ασχοληθούν.

Εξάλλου σήμερα αν κοιτάξει κανείς και στο εσωτερικό της Πατρίδας μας, την Παιδεία, θα δει τις πολύμορφες εκπαιδευτικές, μαθητικές και κρατικές συγκρούσεις που υφίσταται η Χώρα μας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, σ' αυτόν τον τομέα. Έτσι εκ των πραγμάτων οι βαρύγδουπες εξαγγελίες και τα υποτιθέμενα προγράμματα αποδεικνύονται παραμύθια ή όνειρα θερινής νυκτός ή, αν θέλετε, έξω πραγματικά. Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι παραβλέπουμε κι ούτε απορρίπτουμε τις φιλότιμες προσπάθειες φορέων, οργανισμών και της εκπαιδευτικής κοινότητας καθώς και μεμονωμένων ατόμων, όπως ήδη το αναφέραμε.

Στον ρου των διακυμάνσεων θα προσθέσουμε και μια άλλη διάσταση: Αυτή που συγκλόνισε το Πανελλήνιο και μοίρασε τους Έλληνες στα δυο: Η προσαρμογή της Γλώσσας μας από πολυτονική σε μονοτονική. Δεν είμαστε σε θέση να αναλύσουμε αυτή τη διαφορά. Λέμε μόνο πως, ένας που έχει σκοπό να μάθει γράμματα, θα μάθει. Αυτό μετά από 20 χρόνια εφαρμογής του μονοτονικού, ας το κοιτάξουν οι ειδήμονες φέρνοντας σε αντιπαράθεση δυο επιστήμονες των αντίστοιχων συστημάτων. Για πολλούς από μας, που στερηθήκαμε τα γράμματα, το μονοτονικό μας φαίνεται εύκολο και δε το θεωρούμε εχθρικό. Διότι, όπως προείπαμε, η οποιαδήποτε ανάλυση από πλευράς μας δεν είναι στις αρμοδιότητές μας κι εκείνος που θέλει να μάθει γράμματα, θα τα μάθει με ή χωρίς δασείες. Δεν είμαστε γλωσσολόγοι. Γι' αυτό και η διαχρονική γενίκευση του θέματός μας. Όμως οτιδήποτε αφαιρείται από τη Γλώσσα ή μετατρέπεται, είναι κακό και άσχημο.

Η σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, απλοποίησης της Ελληνικής Γλώσσας με την είσοδο του μονοτονικού συστήματος, με τις αλλαγές ορθογραφίας λέξεων, έκανε εμάς τους παλαιότερους, τους γαλουχηθέντας με το πολυτονικό σύστημα, να αισθανόμαστε σαν να προδόθηκε η Ελληνική μας κληρονομιά. Κι ακόμα χειρότερο υπάρχει και η καθημερινή μεταχείριση ξένων λέξεων, η μεταχείριση του λατινικού αλφαβηταρίου σε επιγραφές επιχειρήσεων, ακόμα και από επίσημα όργανα του Ελληνικού Κράτους και από τα ΜΜΕ. Δυστυχώς, όλα αυτά μας κάνουν να σκεφτόμαστε ότι αν η κοινωνία βάδιζε με την ίδια ταχύτητα γλωσσικής αλλαγής όπως βαδίζει σήμερα, από την εποχή των αρχαίων προγόνων μας, ή έστω από την εποχή της καθιερώσεως της κοινής Ελληνικής Γλώσσας, τότε σήμερα θα έπρεπε να μιλάμε μια λατινογενή Εσπεράντο. Κι αυτό σημαίνει βεβήλωση στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Στις δύσκολες περιστάσεις που σήμερα ζούμε, έχουμε, ευτυχώς και φωτεινά αστράμματα, που αγωνίζονται για τη Γλώσσα, αστράμματα που τα βλέπουμε σε κληρονόμους που διέπονται από την Ευλογημένη σοφία του Αθάνατου Πνεύματος και μέσα από εφημερίδες και περιοδικά, από Συλλόγους και Οργανισμούς αγωνίζονται ενάντια στον ρου των πραγμάτων. Πραγμάτων αφύσικων και απαράδεκτων που εμποδίζοντας την ανάπτυξη του πολιτισμού μας αλλά και του Κόσμου μας γενικότερα, γυρίζουν την ανθρωπότητα πίσω.

Η μεθοδευμένη υποβάθμιση της Ελληνικής Γλώσσας αποτελεί πλέον ένα δυσάρεστο γεγονός ανακατεμένο με συναισθήματα που δεν τιμούν, ούτε την Ελλάδα, ούτε τους Έλληνες. Εξού και οι διάφορες αναφορές, προσεγγίσεις και επισημάνσεις από διαφορετικά κράματα Ελλήνων.

Λοιπόν, πάντα κατά την άποψή μας όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα από το χώρο της Διασποράς, με όσα αναφέραμε ως τώρα, εάν και εφόσον για τα προβλήματα που απανταχού αντιμετωπίζει η Γλώσσα μας δεν υπήρξαν πολιτικές σκοπιμότητες, σίγουρα το θέμα μας θα είχε άλλο χαρακτήρα. Δε θα είχαμε λόγο να λέμε ούτε για αφελληνισμό, ούτε για σαθρή Παιδεία, ούτε ότι, η προ 20 χρονών αλλαγή που τράβηξε σκούρες χαρακιές στο αβάκιο της Ελληνικής Γλώσσας αφαιρώντας τις «αρτηρίες» (δασείες, κλπ) απλοποιώντας την, δεν έγινε για τη σωστή εκμάθηση και ευκολία.

Πιστεύουμε ότι: Κατά τη διάρκεια των χιλιετιών η πορεία της Γλώσσα μας περνώντας μέσα από διάφορες διακυμάνσεις, κατάφερε να φτάσει στις μέρες, έστω και «τραυματισμένη». Πλούτισε πολλές Χώρες και λαούς δίνοντας χιλιάδες λέξεις να στολίσουν τις γλώσσες τους.

Παρεμπιπτόντως επικαλούμαστε τη Γερμανία προκειμένου να δώσουμε μια διάσταση: «Η συγκέντρωση, έλεγχος, ταξινόμηση και αλφαβητική καταγραφή μας έδωσε 16.530 ελληνικές λέξεις απλές και σύνθετες που μετέχουν στη λειτουργία της γερμανικής γλώσσας. Οι ελληνικές αυτές λέξεις, απλές και σύνθετες, αποτελούν θεμελιώδες υλικό, τόσο ποσοτικά, όσο και «ποιοτικά», στον συνολικό πλουτισμό της γερμανικής γλώσσας».(Απόσπασμα από άρθρο:«Οι Ελληνικές Λέξεις στη Γερμανική». Γιώργος Παυλάκος γ.γ. ΟΔΕΓ)

Οι κατά καιρούς διάφορες αναμείξεις και πειράματα διάφορων εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων, αποτέλεσαν προσβολή σ' αυτό το Θησαυρό μας. Για την αμορφωσιά και την αγραμματοσύνη που υπέστη ο λαός μας να μην ομιλεί σωστά Ελληνικά, (ακόμα και σήμερα)οι υπεύθυνοι είναι καταγραμμένοι στα δεφτέρια της ιστορίας. Σήμερα η Γλώσσα μας έπρεπε να ήταν Οικουμενική. Μέσα από μια Γλώσσα βγαίνει ο Πολιτισμός, η Δημοκρατία, ο Ουμανισμός, οι υπαγορεύσεις και απαγορεύσεις και άλλα πολλά. Κι αυτά, αρέσει δεν αρέσει, πολεμήθηκαν μετατρέποντας τον κόσμο μας σε όναγρο για να μπορούν να αλωνίζουν τα θηρία. Όπως γίνεται σήμερα!

Υπογραμμίζοντας λέμε: Νοείται Παρθενώνας με λεηλατημένα τα Μάρμαρά του; Νοείται Ολυμπιάδα εμπορική; Νοείται Δημοκρατία καλυμμένη με «μοντέρνο» μανδύα; Νοείται Ουμανισμός με πολέμους και ειρήνη κάτω από τη βία; Νοείται Τέχνη, Γράμματα, Πολιτισμός, νοείται ήλιος χωρίς ουρανό, φως χωρίς Ελλάδα; Πώς μπορεί να νοηθεί η Ελληνική Γλώσσα, όταν αυτή «κουρεύεται» και της στερούν τα στολίδια μεταβάλλοντάς την σε αετό χωρίς φτερά;

Αν ψάξουμε στα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξής μας πάνω στη Μητέρα Γη, αν θελήσουμε να εξερευνήσουμε το Σύμπαν, αν θελήσουμε να μάθουμε την προέλευση κάθε καινούριας εφεύρεσης, τότε με έκπληξη θα ανακαλύψουμε ότι για το κάθε τι που υπάρχει και συλλαμβάνει ο σύγχρονος νους του ανθρώπου, έχει την κατάλληλη ονομασία, τη σοφή λέξη. Έτσι είχαν ονομάσει οι Αρχαίοι μας πρόγονοι πριν από χιλιάδες χρόνια, όταν ακόμα οι σημερινοί πολιτισμένοι λαοί ούτε καν υπήρχαν. Η Ελληνική Γλώσσα, ήταν, είναι και αποτελεί τη βάση όλου του σημερινού επιστημονικού κατεστημένου. Σε αυτήν βασίζονται τα θεμέλια του σύγχρονου κόσμου, και η Γλώσσα μας έχει ξεπεράσει τα σύνορα του Ελλαδικού κράτους, ανήκει στην Παγκοσμιότητα.

Βάιος Φασούλας, Γερμανία
Ε.Ε.-Γερμανία, Μάης 30 2002
www.fasoulas.de
e-mail: vaios@fasoulas.de

Γαβριήλ Παναγιωσούλης, Η.Π.Α.,
Gabrielkp@aol.com

Όταν "κοιμάσαι" άλλος γράφει ιστορία
ο μετανάστης

Εμείς το αραχάνθος τα σκορπίδια, οι διάττοντες, επιβήτορες στη ξένη γη, μέσα στο σκοτάδι της μέρας, στ' αχνάρια του Διογένη, με τη βούληση μας, να θεμελιώσουμε την υποδομή του ελληνικού οράματος. Να βρούμε τη χαμένη μας ταυτότητα...!
Μάγειρας

 Όποιος ελέγχει το παρόν,
ελέγχει και το παρελθόν.
 Όποιος ελέγχει το παρελθόν,
"καθορίζει" το μέλλον
George Orwell

Θερμοπύλες
Κ.Καβάφης 1903

Τιμή σ' εκείνους όπου στην ζωή των
Ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες
Ποτέ απ' το χρέος μη κινούντες.
Δίκαιοι κ' ίσιοι σ' όλες των τες πράξεις.
Αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία.
Γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
Είναι πτωχοί, πάλ' εις μικρόν γενναίοι,
Πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε.
Πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
Όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
Πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος.
Κ΄ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
(θα ξεσκεπαστούνε)
ο σχολιαστής