η φωνή σου

η στήλη μας

Μετανάστης
Αδέσμευτο περιοδικό στο διαδίκτυο

Εκδίδεται από επιτροπή

metanastis@metanastis.com


Κι εσύ λαέ βασανισμένε πληρώνεις την αδιαφορία σου 

ΕΠΕΨ
Επιστολική Ψήφος

Λογοτεχνία της διασποράς  ΕΕΣΠΗ

Ελληνική Γλώσσα

Ελληνική Μουσική

Τέχνη & Πολιτισμός

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

ΜΑΥΡΑΚΟΚΚΙΝΑ 

Ποίηση

Ενδιαφέροντες
Κόμβοι

Επιστολές

Αρχείο

Αθήνα 2004

Athens 2004

Αλέξανδρος ο Μέγας

Alexander der Grosse

 

 

  

ΒΙΩΜΑΤΑ
ΠΑΣΧΑ 2002 ΣΤΑ ΜΥΡΑ 

Όταν υπολογίζεις πάνω στα χαρτιά είναι όλα εύκολα και δυνατά, όταν όμως έρθεις στην εφαρμογή τότε τα πράγματα δυσκολεύουν. Θες λίγο από διάθεση για περιπέτεια, θες λίγο από ιστορική ευαισθησία και πατριωτική φιλοτιμία, είχα αποφασίσει εφέτος να κάμω ένα μέρος της Μ. Εβδομάδος και Ανάσταση στα αλιβάνιστα τώρα και 80 χρόνια και άψαλτα χώματα της για πολλούς αιώνες Ελληνίζουσας Μικρασίας και φυσικά πού αλλού, για την περίπτωση μου, στα Μύρα, όπου και όλη η προσοχή μου τώρα και 7 χρόνια, από τότε που τάχτηκα δεσπότης των και κείνα η θεόσωστη Επαρχία μου.

Όλα αυτά τα χρόνια δεν άφησα τρέλλα να μην την κάμω, για το καλό εννοείται των Μύρων και των σημερινών Μυριωτών, συμπαθών μου ανθρώπων, οι οποίοι για λόγους ανεξάρτητους της θέλησης των αισθάνονται ότι έμειναν μόνοι, ξέμειναν παραμερισμένοι και είναι στην πραγματικότητα, απομονωμένοι, καταπιεσμένοι και εγκαταλελειμένοι στην τύχη τους. Γι αυτό ίσως μας βλέπουν στα Μύρα ως σανίδα σωτηρίας και είναι έτοιμοι να υπομείνουν πολλές ιδιοτροπίες μας, προκειμένου να συμβάλουμε στο άνοιγμα των προς τα έξω, των Μύρων εννοώ, προς τον έξω κόσμο, με την βοήθεια και εξ αιτίας του καλού συμπατριώτη τους και προκατόχου μας, Αγίου Νικολάου Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του Θαυματουργού.

Ας έρθουμε όμως εμείς στην δική μας περίπτωση, στην επιθυμία μας να πασχίσουμε εκεί με λίγους που πιστεύουν και συμπαρίστανται στην προσπάθεια μας και μας ακολουθούν σε κάθε τρέλλα μας. Και είναι αλήθεια ότι χρειάζονται τραχείς χαρακτήρες και σκληραγωγημένα κορμιά για να υποβληθούν σε μια ταλαιπωρία σαν την εφετινή την δική μας να μεταβούμε αυτές τις 'Αγιες ημέρες και να διατρίψουμε μέσα στην λησμονιά, συντροφιά όμως μόνο με τον αόρατο και ορατό πολλές φορές 'Αγιο Νικόλαο στην Βασιλική Του μέσα, στα διάφορα μονοπάτια της Λυκιακής γης και στα σταυροδρόμια των Μύρων.

Στην προσπάθεια μας αυτή αισθανθήκαμε βέβαια πολλές φορές την διάθεση πολλών τολμηρών να μας ακολουθήσουν, αν και τούτο δεν ήταν πάντοτε πολύ εύκολο. Πάντως εγώ από την αρχή και πριν ξεκινήσω προχτές Μ. Πέμπτη το μεσημέρι και την Πατριαρχική και πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία του Καθαγιασμού του Αγίου Μύρου στα Πατριαρχεία, πριν ακόμα μπω μέσα στο αυτοκίνητο μου για να ξεκινήσουμε για τα Μύρα, τοποθέτησα καλά μέσα στο μυαλό μου την σκέψη ότι εκείνος που τρέχει πρέπει να περιμένει και τους άλλους που έρχονται από πίσω αν θέλει να εξακολουθήσει να τρέχει!

Οσο για μένα, εν όσω ζω και αναπνέω και είμαι δεσπότης των μακρυνών, αλλά μυροβόλων και πανέμορφων Μύρων και έχω, εννοείται σωστά τα μυαλά μου, δεν θα πάψω, προπάντων αυτές τις 'Αγιες Ημέρες να σκέπτομαι τα Μύρα και να υμνώ και να λατρεύω το Χριστό μου μέσα στον Αγιο Νικόλαο μας! Αφού το πιστεύω ότι, πάντα θα υπάρχουν μερικοί ιδεολόγοι μη φειδόμενοι κόπων και μόχθων που θα με ακολουθούν έτοιμοι για θυσίες, αλλά και για απρόσμενες εκπλήξεις, γιορτάζοντες μαζί μου θεανθρώπινες αναστάσεις σε ασυνήθιστους τόπους και χώρους. Γιατί ένας μόνος, έστω κι αν είναι δεσπότης δεν αρκεί, χρειάζεται και βοηθούς και συμπαραστάτες, παπάδες και ψάλτες και νεωκόρους. Χωρίς βοηθούς και συμπαραστάτες δεν μπορεί να έρθει Πάσχα ούτε στα Μύρα!

Βεβαίως ο αγιος Νικόλαος των Μύρων από το σπίτι μου στην Πόλη απέχει ολόκληρα 974 χιλιόμετρα, πράγμα που σημαίνει, με τις καλύτερες προυποθέσεις και με τρείς - τέσσερες στάσεις για ξεπόσταμα 11 ώρες δρόμο, αυτό τουλάχιστον εγώ φέτος καλούμην να το κάμω απολείτουργα με τους συντρόφους μου την Μεγάλη Πέμπτη, με μια συντροφιά μικρή πανηγυριωτών!

Ήταν μεταμεσήμερο όταν μπήκαμε στην Avensis για να ξεκινήσουμε για το μεγάλο ταξείδι μας και που έτρεχε σαν δαιμονισμένη, γιατί και θέληση είχε να κάμει τη δουλειά της με μεγάλη όρεξη και το δρόμο ξέρει, γιατί πήγαμε αντάμα πολλές φορές προς τα κεί. Όμως ο δρόμος για τα Μύρα είναι κουραστικός και ατέλειωτος, γιατί διαρκεί μια ολόκληρη μέρα και αυτή τη φορά υπολογίζαμε και πήραμε προ οφθαλμού την ταλαιπωρία ότι θα φτάναμε Μ. Παρασκευάτικα τα ξημερώματα, στον προορισμό μας, αφού θα διασχίζαμε Σαγκάριο, Βιλόκωμο, Κοτύαιο, Αφιόνι, Βουρδούρι, Αντίταυρο με Κορκούτελι, Ελμαλί, Φοίνικα και τελικά τα χαμηλά της ακρογιαλιάς των Μύρων με την όμορφη εκκλησιά του Αγίου Νικολάου στο κέντρο της πόλης. Είναι πράγματι μια ορθόδοξη χριστιανική ρωμηά εκκλησιά, όνομα και πράγμα, που κτίστηκε για να βλέπει απ' όλες τις πλευρές το πέλαγο κι αυτούς που το αρμενίζουν. Ακούει χωρίς να μιλά τους κτύπους των κυμάτων που δέρνουν τις ακτές της πόλης της και διηγείται στους περαστικούς, έστω και από μακρυά, 15 αιώνων ιστορία μαρτυρίου και μαρτυρίας!

Η ώρα ήταν ακατάλληλη και γι' αυτό δεν περάσαμε πρώτα από την εκκλησιά για να σταυροκοπηθούμε και να ζητήσουμε συγγνώμη από τον σταυρωθέντα Κύριο, για τον εξαναγκασμό μας να πούμε μόνο τα δώδεκα ευαγγέλια μέσα στο αυτοκίνητο καθ' οδόν, χωρίς καλά καλά να κάμουμε ολόκληρη την ακολουθία των Παθών να ψάλλουμε και το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου...». Αυτό το αφήσαμε για αργότερα τη μέρα, όπου κάμαμε τις ακολουθίες της Μ. Παρασκευής και περιφορά μέσα στο συγκρότημα του Αγίου Νικολάου, ένα μοναδικό βίωμα σε ιεροπρέπεια και θρησκευτικότητα, πολλοί πολύ θα 'θελαν να το ζήσουν, αν είχαν μυαλό και κουράγιο να μας ακολουθήσουν.

Χρειαζόταν άλλωστε κάποια ξεκούραση, γιατί οι μέρες είναι μεγάλες και οι υποχρεώσεις των κληρικών πολλές και επίπονες, ιδίως δε όταν βρίσκεται κανείς σε περιβάλλον, όπως τα μακρυνά Μύρα, όπου νύχτα μέρα δίνει εξετάσεις στο Θεό και στους ανθρώπους, σε ομαίμονες και αλλόπιστους συνάμα. Όταν όμως έχει κανείς αληθινούς σημαιοφόρους συντρόφους στις εξορμήσεις του και στα πανηγύρια στη Μικρασία, όπως τους δικούς μου, τότε δεν υπάρχει καμιά περίπτωση για αποτυχίες και τις εξετάσεις τις περνά πάντοτε με άριστα!

Γιατί πιστεύω, ότι, τελικά, τίποτε δεν χάνεται, μα τίποτα! Απ' όσα προσφέρει ο άνθρωπος στο Θεό με καλή πίστη και ανιδιοτελώς! Πιστέψτε με, ότι προχτές όταν κάμαμε περιφορά του Επιταφίου μέσα στην αυλή του Αγίου Νικολάου, στα Μύρα, χαλάλισα όλους τους κόπους μου και τις θυσίες μου για την Επαρχία μου, γιατί με αξίωσε ο Στρατηλάτης του Νότου της Τουρκίας και όλης της Μικρασίας και όλοι οι νεκροί γνωστοί και τα ονόματα των οποίων μόνο ο Κύριος γνωρίζει, με επικεφαλής τους θαμμένους στο νεκροταφείο της Μονής και της κάποτε ακμάζουσας Ελληνικής ορθόδοξης κοινότητας των Μύρων, να ζήσω στιγμές ανεπανάληπτες, πνευματικού σποριού που λένε, και στην πατρίδα του! Γιατί πράγματι όταν θάβουμε ένα νεκρό που έζησε με ευσέβεια μέσα στην πίστη του Χριστού, είναι σαν να σπέρνουμε στη γή ένα κουκούτσι στάρι κατά την Παπαδιαμάντεια έκφραση. Πόσο μάλλον όταν θάβεις το Χριστό σ ξενικό περιβάλλον και αλλόπιστο, κάποτε όμως άγιο, με ανθρώπους περίεργους και αδύναμους να εννοήσουν αυτά που ποτέ ο φανατισμός δεν άφησε να μάθουν. Τότε σπέρνεις κάτι παραπάνω από κουκούτσι, τον ίδιο το Λόγο του Θεού στις καρδιές άδολων ανθρώπων.

Αυτό μας το πιστοποιούσαν και μας το διαλαλούσανε τρανά και όλα τα φαινόμενα που συναντήσαμε στο διάβα μας προς τα Μύρα, αυτή τη φορά. Για παράδειγμα και μόνο έχω να αναφέρω ότι αυτό ήθελαν να μας πούνε μέσα στο ξημέρωμα της Μ. Παρασκευής οι τράγοι που πηδούσαν στις πλαγιές, πλάι στη θάλασσα, και σε κάθε στρίψιμο του ελικοειδούς δρόμου από τον Φοίνικα για τα μύρα. Και πράγματι τα ζωντανά της φύσης και του καλού Θεού πηδούσαν από πέτρα σε πέτρα, για να μας δείξουν, ότι δεν είμασταν μονάχοι μέσα στο σκοτάδι, από οχτιά σε οχτιά, για να μας ειδοποιήσουν για τη μεγάλη μέρα που σε λίγο θα ξεπρόβαλε, από λάκκωμα σε λάκκωμα, για να μας δείξουν ότι μπροστά μας πήγαινε ο μεγάλος σύντροφος μας και οδηγός μας ο 'Αγιος Νικόλαος, που δεν έφυγε ούτε στιγμή από κοντά μας μη τυχόν και συμβεί κάτι το κακό και δεν φτάσουμε στον προορισμό μας!

Ενώ τα κατσίκια σκιρτούσαν χαρτωμένα και έτρεχαν από πίσω από τις κατσίκες βελάζοντας και προμηνύοντας την Ανάσταση του Χριστού. Χαιρότανε πρόωρα την καινούργια γι’ αυτά απόλαυση τούτου του πράγματος, που τους ήταν άγνωστο, τη ζωή, σταχτερά και παρδαλά, άσπρα και μαύρα στο τρίχωμα. Το μόνο που τα στεναχωρούσε ήταν η είδηση ότι εφέτος δεν θα ήταν ανάμεσά μας «ο πάρεδρος» των Μύρων, είχε αποφασίσει να μη μετακινηθεί από τη Ρόδο, μια και κατάλαβε ότι τα Μύρα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι και δεν μπορεί ο καθένας να κάμει του κεφαλιού του! Αυτό είναι ένα καλό μάθημα για όσους μπερδεύουν τον προσανατολισμό τους και συγχαίουν τα θεία με τα ανθρώπινα.

Είμασταν πάντως όλοι ανήσυχοι μήπως και κάπου στερήσουν οι εκδηλώσεις χωρίς φασαρίες και φωνασκίες, ανάμεσα στις οποίες και ψέματα, το ένα μετά το άλλο, ώστε να σου κάμουν να μπερδεύεις που βρίσκεται η αλήθεια! Είναι αλήθεια ότι και χωρίς τέτοια καμώματα δεν είναι ευχάριστες οι εκδηλώσεις στα Μύρα κι ας είναι και η ζημιά τους περισσότερη από το κέρδος. Αν είναι αδιανόητο λειτουργία χωρίς ψάλτη και παπά, εξίσου δύσκολη είναι η επιβίωση στα Μύρα χωρίς σαματάδες. Ιδίως όταν μπροστά στα μάτια σου σου υπόσχονται λαγούς με πετραχείλια και ύστερα ξαφνικά σ' αφήνουν καταμεσίς και στα κρύα του λουτρού. Παρ' όλα τα παραπάνω, εγώ καθ' όλη τη διάρκεια των εκδηλώσεων όλες αυτές τις μέρες στα Μύρα ανησυχούσα, χωρίς επίτροπο, αν και είμαι βέβαιος ότι και κείνος, όσο μακρυά κι αν αποφάσισε να μείνει αυτή τη φορά, ήταν διαρκώς άγρυπνος χωρίς εμάς. Πάντως και χωρίς επίτροπο ήρθε η Ανάσταση και στα Μύρα και δεν νομίζω ότι υπήρξε πολύξερος που μπορούσε να γελάσει με τα καμώματά μας. Και χωρίς μπαϊρακτάρηδες στα φετεινά πανηγύρια των Μύρων ξεφτιλίστηκαν τα φιτίλια, μπήκε λάδι στα καντήλια και σταυροκοπηθήκαμε όλοι μας από καρδιάς, χωρίς πειρασμούς και ενοχλήσεις συνειδήσεως.

Μπορεί να μη βρήκαμε το θυμιατό έτοιμο στην ώρα του, μπορεί να μη βγήκε δίσκος απ' αυτούς που ποτέ δεν έφτασε το περιεχόμενό τους στον δεσπότη, που είχε πάντοτε την οικονομική διαχείρηση όλων αυτών των ετών, βρέθηκε όμως ένα μικρό τάλαντο, αντί παλιοσάνιδο και ένα ξύλο, που έμοιαζε κάπως με σφυρί και χρησίμευε ως πρόχειρο σήμαντρο, μια και λείπει η καμπάνα από το ετοιμόρροπο κωδωνοστάσι του Αγίου Νικολάου. Αλίμονο, πάνε τώρα και πολλά χρόνια από το 1922 που δεν χτύπησε πια εκεί πέρα καμπάνα για να εξυμνήσει τους προ αιώνων κεκοιμημένους και να συγκινήσει τους αντικαταστάτες των κατοίκων της κωμόπολης που κάποτε, τα παλιά χρόνια, έζησαν κατά γενεές εδώ και είχαν πεθάνει όταν έφτασε η ώρα τους και έσβησε το κερί τους. Με το σήμαντρο αυτό, το λεγόμενο τάλαντο, που χτυπούσε ο παπά Αρτέμης ο Γρηγοριάτης σε πλάγιο πρώτο και έπειτα ιάμβους και έμοιαζε σαν να ξυπνούσε αντίλαλους του μεσαίωνα και της αρχαίας χριστιανικής ιστορίας!

Βάλαμε βλογητός και ψάλαμε όλοι μαζί, ειδήμονες και μη, την ολονύχτια του Πάσχα, όλο το «Κύματι θαλάσσης», θυμιάσαμε και κάμαμε απόλυση, κατόπι ντυμένοι με άμφια βγήκαμε στα υποτιθέμενα βημόθυρα και αρχίσαμε να ψάλλουμε δυνατά το «Δεύτε λάβετε φως». Γιατί έπρεπε στα Μύρα να ψάλλουμε όλοι, όσοι μπορούσαμε, και ιδίως αυτή τη φορά με τα πολύ δύσκολα τροπάρια και τις μεγάλες ακολουθίες, επειδή ακριβώς ο 'Αγιος Νικόλαος δεν έχει ούτε και σήμερα ακόμα τακτικό ψάλτη! «Είναι μια εκκλησιά ερημική, χωρίς ενορίτες και δεν διαθέτει ψάλτη ουδέ παπά»! Μάλιστα τώρα και 80 χρόνια ο στενάζων 'Αγιος Νικόλαος δεν έχει ακόμα ούτε ψάλτη, ούτε παπά, για τους γνωστούς λόγους της απορφανισμένης πλέον από ομαίμονες Μικρασίας, για τους λόγους που ξέρει ο Κύριος, μάλλον για τις αμαρτίες της ράτσας μας!

Όλοι οι πορευθέντες άναψαν λαμπάδες, πιστοί και μεμυημένοι και αντάμα βγήκαμε στο προαύλιο με Ανάσταση και Ευαγγέλιο και θυμιατό και ψάλαμε «Την Ανάστασίν σου, Χριστέ Σωτήρ...». Έπειτα ακουμπήσαμε την άτια εικόνα και το Ευαγγέλιο πάνω σος Βαφτιστήρι που έκαμε χρέη τρισκέλιου, πάνω στο οποίο ευλαβής προσκυνήτρια – επέχουσα θέση μυροφόρας, έστρωσε μακρύ μεταξωτό προσόψι. Εκεί, στην αυλή, διαβάσαμε αργά και με στεντωρία τη φωνή το κατά Μάρκον «Διαγενομένου του Σαββάτου», κατόπιν ανεφωνήσαμε το «Δόξα τη ομοουσίω» και αρχίσαμε να ψάλλουμε με γιορτινή φωνή το «Χριστός Ανέστη». Ακολούθησαν τα Ειρηνικά, με τις δεήσεις, και στη συνέχεια με την Ανάσταση και το Ευαγγέλιο, επιστρέψαμε μέσα στη Βασιλική, συνεχίσαμε με το «Αναστάσεως ημέρα» και τελειώσαμε τον Όρθρο, και μπήκαμε στη Λειτουργία της Λαμπρής με ενδιάμεσο την προετοιμασία της Αγίας Πρόθεσης.

Αίνοι και Θεία Λειτουργία πήγανε κανονικά, ώστε σε μιάμιση ώρα να τελειώσουν τα πάντα και να γίνει πραγματικότητα το όνειρό μας: Πάσχα του 2002 στα Μύρα, ύστερα από σιωπή και διακοπή 80 ολόκληρων χρόνων, τουτέστι το λιγότερο τρείς γενιές.

Πού είστε, πρόγονοί μας και προπάτορές μας, να δείτε τα παιδιά και τα εγγόνια σας! Ο ρωμηός και η πίστη του ποτέ δεν πεθαίνουν! Η δε Ανάσταση γίνεται πιο γλυκειά και πιο όμορφη ανάμεσα στις ανθισμένες πορτοκαλιές και λεμονιές!

Αυτά είναι μόνο λίγες εντυπώσεις μου και τα βιώματά μου κατά τη Μ. Εβδομάδα και την Ανάσταση 2002 στα Μύρα. 'Οποιος θέλει περισσότερα και πιο ενδιαφέροντα ας κοπιάσει του χρόνου με το καλό. Και του χρόνου καλύτερα και πάλι στα Μύρα! Εμείς, πρώτα ο Θεός και μετά ο 'Αγιος Νικόλαος, θα σε περιμένουμε, φίλε αναγνώστη, στο στέκι μας!

Μύρα της Λυκίας, Πάσχα 2002.
Ο Μύρων Χρυσόστομος.

 

ΧΑΡΑΞΑΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΤΑ ΜΥΡΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2002/2003:

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ!

1. 4 Νοεμβρίου 2002 – Δευτέρα

Του Αγίου Νικάνδρου.

2. 5 Δεκεμβρίου 2002 – Πέμπτη

Παραμονή της Εορτής του Αγίου Νικολάου.

 

3. 6 Δεκεμβρίου 2002 – Παρασκευή

Εορτή του Αγίου Νικολάου.

 

4. 6 Ιανουαρίου 2003 – Δευτέρα

Θεοφάνεια.

 

5. 16 Μαρτίου 2003 – Κυριακή

Ορθοδοξίας.

 

6. 11 Απριλίου 2003 – Παρασκευή

α. πρωί: Προηγιασμένη.

β. εσπέρας: Ακαθίστου.

 

7. 15 Απριλίου 2003 – Τρίτη

Τού Αγίου Κρήσκεντου.

 

8. 20 Μαίου 2003 – Τρίτη

Μετακομιδή Λειψάνων Αγίου Νικολάου.

 

9. 5 Ιουνίου 2003 – Πέμπτη

Αναλήψεως.

 

 

Όταν "κοιμάσαι" άλλος γράφει ιστορία
ο μετανάστης

κεντρική σελίδα